Granice Rzeczypospolitej.

BRMTvonUngern

Ochrona Granic Rzeczypospolitej.
Z listu Stanisława Żółkiewskiego do króla Zygmunta III
„ Jestem gotów, jeżeli nie cnotą i bronią, to przynajmniej ciałem przystępu nieprzyjacielowi do Ojczyzny bronić. ”
POLSKA PIASTOWSKA i JEJ SYSTEM OCHRONY GRANIC
„Polska Piastowska u zarania swego bytu przyjęła wiele dotychczasowych wzorów w systemie ochrony granic, zarówno pod względem ich umocnienia technicznego, wykorzystania terenu, jak i zabezpieczenia militarnego. Położenie geograficzne państwa polskiego między Odrą, Bugiem i Karpatami, stwarzały korzystne warunki obronne. Jednakże w puszczach, rozlewiskach rzek, a także w górach znaleźć można było miejsca, które nieprzyjaciel mógł sforsować. A więc konieczne było wsparcie tych odcinków granic sztucznymi umocnieniami. Do najstarszych umocnień granicznych w Polsce, które wykorzystywały już związki plemion polskich, należały przesieki, wały i rowy oraz grody.
OCHRONA GRANIC PAŃSTWA POLSKO-LITEWSKIEGO
„Nowe istotne zmiany terytorialne i graniczne nastąpiły po zawarciu Unii polsko-litewskiej w 1386 r. Przyłączone do Rzeczpospolitej terytorium Litwy wraz z Białorusią i Ukrainą było trzykrotnie większe od ziem polskich, natomiast liczba ludności była mniej więcej równa. Długość granic Polski za Kazimierza Wielkiego liczyła około 2500 km, natomiast po połączeniu Litwy i zwycięskiej wojnie z Krzyżakami sięgała 6,5 tys. km, co stwarzało ogromne problemy z jej ochroną, zwłaszcza na odcinku południowo-wschodnim, a potem także całej granicy wschodniej.” Podkreślić należy, że ochrona granic do XV wieku należała wyłącznie do starostów przygranicznych. W razie napadów zwoływali oni lokalne pospolite ruszenie miejscowych ziemian i mieszczan. Ziemianie i mieszczanie, mieszkający bliżej granicy, utrzymywali zwykle własne straże (tzw. straże polowe). W 1492r. król Jan Olbracht dla zabezpieczenia Podola od napadów Tatarów zorganizował po raz pierwszy oddział wojsk stałych. Była to tzw. „potoczna obrona granic”. Składała się ona z rot zaciężnych, pieszych i konnych, w ogólnej sile ok. 2.000 ludzi. Właściwie sprawa ochrony granic posunęła się naprawdę dopiero za panowania króla Zygmunta I Starego (1506-1548), który dla ochrony pogranicza utrzymuje roty zaciężne i zwiększa liczebność „obrony potocznej” do 3.000 żołnierzy.

...

Te 2-3000 zolnierzy to byla tragedia. Duzo wojen bylo bo wrog liczyl wlasnie ze tak malo bylo wojska. Kraj by naprawde nie zbiednial majac wtedy 10.000 zolnierzy to i tak malo ale wielu wojen by uniknieto odstraszajac liczba! To by wyszlo TANIEJ niz potem ticzyc wojny czesto u siebie w kraju.

SYSTEM OCHRONY GRANIC PAŃSTWA POLSKIEGO W OKRESIE II RZECZYPOSPOLITEJ
Po 123 latach niewoli w listopadzie 1918 roku Polska, odzyskała Niepodległość, rozpoczął się okres w historii nazwany jako II Rzeczypospolita. Powstała, odrodziła się Polska, pojawiły się Granice, które wytyczyły zwycięskie państwa I wojny światowej. „W toku odbudowy państwa w latach 1918-1921, obok ustalenia granic i tworzenia organów administracji i armii, zabezpieczenie granic stało się rzeczą wielce palącą, ze względu na bezpieczeństwo, jak i ochronę dóbr kraju. Tymczasem odradzająca się Polska była początkowo bez granic na wschodzie, gdzie toczyły się walki o granice i na zachodzie, gdzie o ich przebiegu miała zadecydować Konferencja Wersalska. Tym niemniej, już 18 XII 1918r. dekret Naczelnika Państwa powołał do życia Straż Graniczną, która składać się miała z odkomenderowanych oddziałów wojskowych. Zadaniem ich było, wraz ze Strażą Skarbową, zabezpieczyć granicę pod względem ekonomicznym. Pierwsze oddziały Straży odmaszerowały na granice Śląska i Prus Wschodnich w lutym 1919r. Późną wiosną 1919 r. Straż Graniczna otrzymała nazwę: Wojskowa Straż Graniczna i podporządkowana została Ministerstwu Spraw Wojskowych. W lipcu 1919 r. liczyła już około 5 tys. żołnierzy. Zadaniem jej było odpieranie wszelkich zbrojnych napaści i zamachów na całość i nienaruszalność granicy. Generalnie biorąc, od samego początku zaistnienia II Rzeczypospolitej, zabezpieczenie granic państwa stanowiło jedno z najważniejszych zadań. Jednakże, ze względu na to, że ostateczne ukształtowanie granic przeciągało się w czasie, a także brak było odpowiednich kadr, a przede wszystkim przy bardzo trudnych warunkach politycznych i wojskowych w jakich znalazła się Rzeczpospolita w chwili swych narodzin, lata 1918-1923 można uznać za okres eksperymentalny w tworzeniu nowoczesnego systemu ochrony granic państwa. Stąd powstanie w Polsce w tym czasie różnego charakteru formacji granicznych, o różnych nazwach i strukturze organizacyjnej. W marcu 1928 r. rozporządzeniem Prezydenta RP w miejsce Straży Celnej powołano Straż Graniczną, zorganizowaną na wzór wojskowy, choć nadal podległą Ministerstwu Skarbu. Struktura organizacyjna nowej formacji była następująca: Komenda Straży Granicznej, 6 Inspektoratów okręgowych (brygady-pułki), 22 Inspektoraty graniczne (bataliony), 112 komisariatów (kompanie) i 564 placówki graniczne (strażnice). Obostrzono w tym czasie także przepisy w strefie nadgranicznej. Straż chroniła granicę długości 3284 km. Stan obsady placówek był nadal niski, wynosił 1,5 strażnika na 1 km granicy. W maju 1938 r. Straż Graniczną, w sprawach związanych z obrona państwa, podporządkowano Generalnemu Inspektoratowi Sił Zbrojnych. W miejsce inspektoratów powstały wówczas komendy Straży Granicznej. Wprowadzono również stanowiska dowódców komend okręgowych, obwodowych, komisariatów i placówek granicznych. Podobnie, jak oddziały KOP, Straż Graniczna wzięła udział w wojnie obronnej 1939 r.” Szczególnie aktywna była w działaniach w obronie polskiego wybrzeża oraz na Bałtyku. Działania obronne granic lądowych były krótkotrwałe i nie miały większego znaczenia.

... Wszystko ma znaczenie.
Dopiero przed wojna bylo porzadnie!

... UWAGA OD TEGO CZASU TO JUZ NIE JEST POLSKA! NIE MOZNA TEGO TRAKTOWAC JAK JAKIS ! ,DALSZY CIĄG'

OCHRONA GRANIC PAŃSTWA POLSKIEGO W POLSCE LUDOWEJ
13 września 1945 roku rozkazem Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego nr 0245 powołane zostały Wojska Ochrony Pogranicza do ochrony granicy państwowej, służbę która prowadziła kontrolę ruchu granicznego powołano rozkazem w dniu
28 października 1945 roku. Tyle zgodnie z dokumentami oficjalnymi. Faktycznie zaś już od maja 1945 roku II Armia Wojska Polskiego otrzymała rozkaz ochrony granicy zachodniej, a następnie południowej, tak aby od 10 czerwca 1945 roku rozpocząć pełnienie służby w ochronie granicy państwowej. Odcinek granicy wschodniej i północnej, zgodnie z rozkazem z 3 października 1945 r., miał być objęty ochroną do 15 grudnia 1945 r., jednak termin ten nie został dotrzymany i niektóre odcinki granicy pododdziały WOP objęły ochroną dopiero z końcem stycznia 1946 r. Wojska Ochrony Pogranicza w swej historii przechodziły wiele zmian reorganizacyjnych, jednak podstawowa ich struktura nie zmieniła się do końca ich istnienia. Np. w roku 1946 rozformowano Wydziały WOP, a ich funkcje przejął w całości Departament WOP. W marcu 1948 r. Departament WOP przemianowano na Główny Inspektorat Ochrony Pogranicza, a oddziały na brygady ochrony pogranicza. Zmniejszono wówczas stan osobowy formacji do 21,4 tys. żołnierzy i oficerów. W 1949 r. WOP podporządkowano Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego a w następnym roku w miejsce Inspektoratu utworzono Dowództwo WOP. Dalsze przemiany kosmetyczne nastąpiły w roku 1956, a potem jeszcze w latach 1965 – 1971. Główne siły i uwaga WOP była skierowana na granicę zachodnią i morską, skąd spodziewano się napływu nieprzyjaciół. W latach 1945 – 1948 WOP zaangażowane były walki z oddziałami UPA na terenie południowo-wschodniego pogranicza. Wielu z żołnierzy zginęło, ci, którzy wpadli w zasadzki UPA zostali zamordowani. Spośród 391 żołnierzy WOP, którzy zginęli w okresie istnienia WOP w walkach i ponieśli śmierć na posterunkach granicznych – 56 to oficerowie, 102-podoficerowie i 233-szeregowi żołnierze służby czynnej.
Sam system zabezpieczenia granic podobny był do tego jaki stosował Korpus Ochrony Pogranicza. Zarówno morska jak i lądowa granica były szczelnie zamknięte. Ruch osobowy był ściśle kontrolowany. Na granicach powstały liczne urządzenia techniczne; wieże obserwacyjne, pasy kontrolne z wyrzutniami świetlnymi, system radarowy na granicy morskiej, psy służbowe. Na najbardziej zagrożonych odcinkach, obok pasa kontrolnego zbudowano płoty z drutu kolczastego. Utechnicznienie ochrony granicy trwało przez cały okres istnienia Wojsk Ochrony Pogranicza.
POWOŁANIE i OCHRONA GRANICY PAŃSTWA POLSKIEGO PRZEZ STRAŻ GRANICZNĄ
15 maja 1991 roku rozwiązane zostały jednostki Wojsk Ochrony Pogranicza i powstały jednostki organizacyjne Straży Granicznej. Wszystkie te zmiany były skutkiem zmian polityczno-ustrojowych, które nastąpiły po 1989 roku oraz uchwaleniem ustaw o Straży Granicznej i ochronie granicy państwowej z dnia 12 października 1990 roku. „Upadek komunizmu w Europie, likwidacja ZSRR i zapoczątkowane w 1989 r. zmiany ustrojowe w Polsce spowodowały duże modyfikacje w systemie ochrony granic. Rozwiązanie Układu Warszawskiego spowodowało likwidację podziału Europy na dwa wrogie bloki. Nastąpiła pilna potrzeba zliberalizowania ruchu granicznego i zmian w systemie ochrony granic. 12 X 1990 r. sejm RP uchwalił ustawę o powołaniu Straży Granicznej w miejsce zlikwidowanych Wojsk Ochrony Pogranicza. Zewnętrzna struktura organizacyjna nowo powołanej formacji upodobniona została do Wojsk Ochrony Pogranicza. Centralnym organem administracji państwowej powołanym do ochrony granic stała się Komenda Główna Straży Granicznej, podległa Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Terenowymi organami Straży Granicznej stały się: Komendy oddziałowe SG, Strażnice SG, Graniczne Placówki SG, Dywizjony okrętów SG. W sumie powstało 12 Komend Oddziałów Straży Granicznej, które, podobnie jak brygady WOP, przyjęły nazwy terenów, na których stacjonują. Straż Graniczna, mimo przeobrażeń strukturalnych i kadrowych i znacznego jej ucywilnienia, pozostała w dalszym ciągu formacją mocno zmilitaryzowaną. Ustawa przewidziała, że w razie mobilizacji Straż Graniczna staje się częścią składową Sił Zbrojnych RP. Kadra oficerska, podoficerska i żołnierze służby zasadniczej noszą umundurowanie wojskowe, identyczne jak żołnierze WOP. Kompletowanie kadry dla Straży Granicznej nastąpiło w drodze weryfikacji żołnierzy i oficerów WOP, podobnie jak to miało miejsce w SB i MO. W zasadzie nienaruszony został stan oficerów młodszych do kapitana włącznie. W sumie pozostało w Straży Granicznej ok. 5 tys. byłych żołnierzy WOP. Z grubsza biorąc zadania Straży Granicznej zakreślone w ustawie są podobne do wszystkich przedwojennych i powojennych formacji granicznych. Zakres zadań w zakresie ruchu granicznego wzrósł niepomiernie, ze względu na szerokie otwarcie granic i kilkakrotne wzmożenie ruchu osobowego i towarowego. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej zmieniły się zasady ruchu granicznego. Granica zachodnia i południowa zostały prawie całkowicie otwarte, natomiast wzmocniona została granica wschodnia, ze względu na to, że stały się one także granicą Unii Europejskiej z Rosją, Ukrainą i Białorusią. W skutek dużego zagrożenia tej granicy przez nielegalny ruch została tam skoncentrowana większość sił i środków Straży Granicznej. Granicy tej poświęca się dziś coraz więcej uwagi.”

Źródło: z opracowania Instytutu Badań Naukowych „Granice Rzeczpospolitej Polskiej (na przestrzeni dziejów)”, Henryk Dominiczak „Zarys historii ochrony granic państwa polskiego”, Artur Maruszewski „Ochrona granic w dawnej Polsce i dzisiaj”.
Marian Kasiński

Tak bronicie Rzeczypospolitej a nie ,wykonujecie rozkazy'! To duzo wiecej!
Dzis na razie takie granice ale niedlugo beda rozszerzone!